Limburg

Bloemen in Beesel of banen bij DSM?

Dat DSM nog kantoor hield in Heerlen is met de decennia steeds meer een rare afwijking geworden. Het bedrijf is immers steeds verder af komen te staan van de mijnbouw en de chemische producten die daaruit voortkomen. Buiten de kennis van de mensen die er werken is er eigenlijk geen reden meer om het hoofdkantoor daar te laten staan. En als die kennis ook nog eens gemakkelijk over te dragen is aan anderen, dan wordt het al helemaal lastig.

Misschien dat DSM daarom heeft geprobeerd een compromis te vinden: een moderner, lees: goedkoper, zuiniger en productiviteitsverhogender, kantoor op een ‘modieuzere’ locatie, maar wel zo dichtbij Heerlen dat geen nieuw personeel aangeworven zou hoeven te worden. En na daaraan gerekend te hebben, zal wel gebleken zijn dat dit met gesloten beurzen zou kunnen als de overheid wat zou bijleggen. Iedereen tevreden, behalve Heerlen dan.

Absurd
Voor de buitenwereld is een subsidie van 3,5 miljoen euro voor een multinational, die nota bene zelf relatief goedkoop kan lenen en bovendien dat bedrag in vele jaren kan afschrijven, een absurditeit. Voor DSM zelf is het mogelijk niet meer dan de oplossing van een abstract probleem. Het zou me dan ook niet verbazen als het bedrijf de ontstane ophef niet kan volgen. Is het niet DSM dat Limburg een plezier doet door er voor weinig geld te blijven?

De vraag is nu of Limburg 3,5 miljoen euro over heeft voor het behoud van honderden arbeidsplaatsen. Het antwoord daarop kan niet anders dan een volmondig ja zijn. Hoe gaan de provincie Limburg, Maastricht en Heerlen, die tientallen miljoenen euro hebben gestoken en zullen steken in het behoud van (minder) arbeidsplaatsen op Maastricht Aachen Airport, dat anders uitleggen aan de honderden die straks op straat komen te staan?

Chantage
Zo maakt Limburg zich dan chantabel. Ieder (inter)nationaal opererend bedrijf, dat niet per se in Limburg hoeft te blijven, kan dreigen weg te gaan, tenzij met subsidie over de brug wordt gekomen. En aangezien in deze wereld grote steden sowieso meer in trek zijn, heeft Limburg a priori al achterstand. Wat volgt is het uitkleden van allerlei voorzieningen ten faveure van werkgelegenheid, die uiteindelijk toch verdwijnt als verder subsidiëren onhoudbaar wordt.

Het kortzichtige optreden van Maastricht hierbij toont hoe destructief provincialisme kan zijn. Is het dan nu aan Heerlen om te proberen ter genoegdoening Vodafone uit Maastricht los te weken? (Of doet Amsterdam dat al?) Qua grootte verschillen Maastricht en Parkstad niet eens zoveel en op de wereldkaart zijn beiden niet groter dan een gehucht. Zou met de rest van de provincie samen de wereld intrekken dan niet meer succes brengen?

Bloembakken
Limburg moet niet steeds weer voor zijn banen met subsidie betalen. Dat is een doodlopende weg. In een dynamische economie komen industrieën en werkgevers en gaan ze ook weer. Het is aan de regio om in iedere tijd mensen van werk en een goed inkomen te voorzien. De crux is dus het menselijk potentieel en de unieke karakteristieken van de regio buiten Limburg aan de man te brengen bij potentiële werkgevers en investeerders.

Maar DSM zou zich eens achter de oren moet krabben. Hebben de aandeelhouders de duimschroeven zo aangedraaid dat anderhalve ton kostenbesparing per jaar echt een verschil maakt? Moeten Banholt en Beesel het daarom zonder bloembakken doen? En hoe zit het eigenlijk met de waarden waar het bedrijf voor zou staan, als het stiekem zijn geboortestad inruilt en een buurstad uitspeelt? Beste DSM, zou je dit niet beter rechtzetten?